Tìm hiểu về van tiết lưu điều hòa ô tô

 Van tiết lưu điều hòa ô tô là một van thủy lực rất nhỏ nhưng lại đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng làm mát của điều hòa trên ô tô. Tiết lưu là chỉ một quá trình không thuận nghịch, khi mà dòng môi chất qua một lỗ bị thu hẹp lại một cách đột ngột. Khi đó, áp suất của môi chất lạnh bị giảm xuống, mức giảm này phụ thuộc vào tính chất và trạng thái của môi chất, độ hẹp của đường ống và tốc độ dòng khí. Do chất khí chuyển động qua lỗ hẹp, lực cản tăng giàn đến động năng và tốc độ dòng khí tăng làm cho nhiệt độ và áp suất giảm. Khi đó, một phần nhỏ động năng của chất khí chuyển động qua ống sẽ tác dụng với lực ma sát và chuyển hóa thành nhiệt năng. Đây là nguyên nhân khiến nhiệt độ tăng hoặc giảm.

Phân loại và nhiệm vụ của van tiết lưu

• Phân loại van tiết lưu: Van tiết lưu được chia làm 2 loại là loại cân bằng trong và loại cân bằng ngoài.

• Nhiệm vụ của van tiết lưu: Một là điều chỉnh môi chất giàng lỏng, nhiệt độ cao, áp suất cao qua van tiết lưu sẽ được điều chỉnh nhiệt độ thấp, áp suất thấp. Thứ hai, dựa vào nhiệt độ trong xe, van tiết lưu sẽ điều chỉnh lượng môi chất lạnh phun vào giàn lạnh của xe.

Nguyên lý làm việc của điều hòa ô tô 

Trong thời tiết mùa hè nắng nóng, nhu cầu sử dụng điều hòa ô tô tăng cao, góp phần làm cho điều hòa ô tô hoạt động kém. Máy lạnh ô tô cũng có nguyên lý hoạt động tương tự như việc sử dụng máy lạnh trong mọi gia đình, nó bao gồm các bộ phận như máy nén, giàn nóng, giàn lạnh, bộ lọc, sấy, thông gió, van tiết lưu ...

Máy nén

Máy nén được dẫn động từ trục khuỷu động cơ thông qua một dây đai truyền động, sau đó nén khí môi chất lạnh ở áp suất thấp đến áp suất cao và luân chuyển môi chất lạnh trong hệ thống.

Giàn lạnh

Giàn lạnh là nơi môi chất lạnh có nhiệt độ thấp sẽ hấp thụ nhiệt từ môi trường trong xe và chuyển hóa thành khí để đưa về máy nén.

Giàn nóng 

Giàn nóng là một bộ tản nhiệt trong đó chất làm lạnh đi vào bình ngưng từ máy nén dưới giàng khí áp suất cao được làm mát, sau đó ngưng tụ thành chất lỏng ở áp suất cao.

Bộ lọc khô 

Bộ lọc khô để loại bỏ hơi nước trong môi chất, ngăn nước đóng băng thành tinh thể gây vỡ hệ thống.

Cách xử lý khi van tiết lưu điều hòa ô tô gặp sự cố

Khi gặp các sự cố về điều hòa trong xe ô tô, bạn có thể làm theo các phương án sau:

Làm sạch van tiết lưu

Van tiết lưu tương đối bền và ít tốn kém khi gặp các sự cố. Tuy nhiên, để đảm bảo van tiết lưu hoạt động hiệu quả thì việc vệ sinh bộ phận này cũng rất cần thiết. Trung bình xe chạy được khoảng 10.000 km thì cần phải vệ sinh bộ chế hòa khí của xe để đảm bảo nhiên liệu vào động cơ còn tốt. Do đó, việc vệ sinh van tiết lưu cũng theo chu kỳ. Có thể vệ sinh van tiết lưu thủ công như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ làm sạch

Dụng cụ để vệ sinh van tiết lưu thủ công bao gồm: 01 bàn chải đánh răng, 01 bình xịt vệ sinh chuyên dụng, giẻ lau sạch.

• Bước 2: Xác định vị trí và vệ sinh van tiết lưu

Van tiết lưu là bộ phận nằm giữa hộp lọc khí và cổ nạp hút xăng. Đầu tiên, cần mở nắp ca-pô của xe, xác định vị trí bộ chế hòa khí và rút ga. Dùng dung dịch vệ sinh chuyên dụng xịt vào van tiết lưu, dùng bàn chải đánh răng để vệ sinh kỹ lưỡng cả bên trong và bên ngoài van và những nơi khuất như mặt dưới của cổ van hay tay ga. Sau khi chải xong, bạn lấy khăn lau sạch bụi bẩn và dầu mỡ bám trên van.

• Bước 3: Kết thúc

Sau khi vệ sinh xong, bạn lắp lại van tiết lưu vào đúng vị trí, sau đó nổ máy để kiểm tra động cơ xe.

Một lưu ý trong việc bảo quản van tiết lưu hoạt động tốt là không được tự ý căn chỉnh van tiết lưu. Do van tiết lưu nằm trong hộp giàn lạnh nên chỉ điều chỉnh được một số bên ngoài. Bên cạnh đó, do nguyên lý hoạt động của van nên khi đủ nóng van sẽ giãn nở làm giảm áp suất của hệ thống bằng cơ chế màng lọc, lò xo, môi chất bên trong. Khi không đủ nhiệt, môi chất lạnh trong râu van sẽ nở ra đẩy kim van đi xuống, van mở hẹp hơn để ga đã qua giải nhiệt (dàn nóng) phun qua van dạng sương. Lúc đó sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất.

Kiểm tra lọc gió trong cabin

Đây là bộ phận có tác dụng lọc bụi bẩn trong không khí trên xe, thường nằm sau hộc đựng đồ phía trước ghế hành khách. Bạn cần vệ sinh bộ phận này định kỳ và thay thế sau mỗi 2 năm sử dụng. Một số loại lọc có thể sử dụng than hoạt tính tích hợp giúp hấp thụ hydrocacbon và khử mùi, vì vậy việc thay thế lọc cần tùy theo loại xe để bảo vệ hiệu quả hoạt động của điều hòa.

Kiểm tra tản nhiệt dàn nóng hoặc dàn lạnh

Bụi bẩn khiến không khí lưu thông kém cũng là nguyên nhân khiến hệ thống điều hòa hoạt động kém. Trong trường hợp này, bạn cũng nên vệ sinh và lau sạch bụi bẩn.

>> Tìm hiểu thêm: 

Phụ tùng điều hòa